Hans Frank

Hans Frank (1900-1946) – członek i działacz NSDAP, Generalny Gubernator na podbitych ziemiach Polski (z siedzibą w Krakowie, na Wawelu), sądzony w Norymberdze.

Urodził się 23 maja 1900 roku w Karlsruhe na terenie Niemiec. W czerwcu 1918 roku wstąpił do niemieckiej armii. Nie zasmakował jednak wojny, gdyż był to końcowy okres działań zbrojnych podczas I wojny światowej. W związku z tym musiał szukać miejsca w Freikorpsach. Dodatkowo związał się z grupami przeciwdziałającymi komunistycznej rewolucji. Wkrótce rozpoczął też współpracę z prężnie działającą Niemiecką Partią Robotniczą. Wziął także udział w zorganizowanym przez Adolfa Hitlera puczu monachijskim w 1923 roku. Po nieudanej akcji Frank zmuszony był na krótko opuścić kraj i wyjechać do Austrii, chroniąc się przed represjami, jakie stosowano wobec uczestników zamachu stanu. Zakłóciło to jego studia, gdyż uczył się w tym czasie na uniwersytecie w Monachium. Studiował prawo, uzyskując dyplom ukończenia uczelni w 1924 roku, po tym jak ponownie podjął się nauki po powrocie do Niemiec. W 1925 roku ożenił się (miał pięcioro dzieci). Stopniowo zaczyna coraz prężniej działać w NSDAP, mając dobre stosunki z przywódcą narodowych socjalistów, Adolfem Hitlerem, którego poznał na początku lat dwudziestych. Wiążą się z tym kolejne awanse. W 1928 roku obejmuje kierownictwo nad jednym z departamentów partii nazistowskiej. W 1930 roku zostaje deputowanym do niemieckiego parlamentu, Reichstagu. W 1931 roku zostaje mianowany Reichsleiterem, uzyskując tym samym najwyższy stopień w nazistowskiej hierarchii partyjnej. Po dojściu Hitlera do władzy w 1933 roku Frank zostaje ministrem sprawiedliwości na terenie Bawarii. Tam też jeszcze w tym samym roku naziści dokonują aresztowania przeciwników partii oraz komunistów, którzy zostają umieszczeni w pierwszym obozie koncentracyjnym w Dachau. W 1934 roku Hans Frank zostaje ministrem bez teki w rządzie III Rzeszy. Obejmuje także stanowisko dyrektora Akademii Prawa Niemieckiego, które sprawować będzie do 1941 roku. Po podbiciu Polski przez wojska niemieckie część polskich ziem została wcielona do Rzeszy, z części utworzono Generalne Gubernatorstwo obejmujące obszar 95 742 kilometrów kwadratowych, który zamieszkiwało 16 600 tys. osób. Powstało ono specjalnym dekretem Hitlera z 12 października 1939 roku. W związku z utworzeniem nowego tworu państwowego niezbędne stało się mianowanie zwierzchnika GG. Gubernatorem wyznaczony został Hans Frank, który szybko przybył do Krakowa i obrał za swą siedzibę Wawel. Jako gubernator Frank odpowiadał za politykę masowej eksterminacji i zbrodni popełnionych na ludności polskiej, zniszczenia poczynione na okupowanych obszarach oraz dewastację polskich miast i kultury polskiej. Szczególnie brutalnie Frank chciał potraktować stolicę Rzeczypospolitej, Warszawę. Aprobował bestialskie plany zniszczenia miasta, robiąc stosowne adnotacje w prowadzonym przez siebie dzienniku. Dokument ten dostarczył materiałów dowodowych świadczących o zbrodniczej działalności Franka podczas II wojny światowej. Wykorzystano go przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze podczas procesu zbrodniarzy wojennych w latach 1945-46. W styczniu 1945 roku, na wieść o zbliżających się do Krakowa Sowietach, postanowił opuścić Generalne Gubernatorstwo i udał się na zachód. Za nową siedzibę władz GG obrał bawarskie Neuhaus am Schliersee, gdzie spędził ostatnie dni wolności. Wcześniej zdążył dokonać rabunku polskich dzieł sztuki, które wywiezione zostały na zachód. Szczególnie pod tym względem ucierpiał Kraków, ogołocony niemalże z dobytku kultury polskiej. 4 maja 1945 roku Hans Frank został ujęty przez Amerykanów. Żołnierzom przekazał swój dziennik, w którym niezwykle szczegółowo opisał swoją działalność w Generalnej Guberni. Jak już wspominaliśmy, dziennik ten dostarczył wielu cennych informacji na temat funkcjonowania aparatu państwowego w GG oraz działalności Franka, którego postawiono przed trybunałem. Podczas zatrzymywania Frank podjął się próby samobójczej. Jego lewa dłoń została sparaliżowana, przeciął sobie bowiem tętnicę oraz ścięgna żyletką. Były gubernator dobrowolnie wskazał miejsce ukrycia zrabowanych dzieł sztuki, których wartość oszacowano na kilka milionów dolarów. Obrony Franka podjął się dr Sauter, który usłyszał od swojego klienta: „Wiem, że zostanę skazany na śmierć. Nie chcę obrońcy, dla którego będę piątym kołem u wozu. Niech pan się podejmie mojej obrony; czuję, że to dobry Bóg zesłał mi pana”. Wzmianka o Bogu nie jest tu przypadkowa, gdyż za więzienną kratą Frank rzekomo nawrócił się na chrześcijaństwo. W Norymberdze Frankowi przedstawiono zarzutu zbrodni przeciw pokojowi, zbrodni wojennych i przeciw ludzkości, znęcania się nad ludnością cywilną oraz rabunku własności publicznej i prywatnej. Dowodów było aż nadto. Ponadto rozpatrzono sprawę prześladowań Żydów na terenie Generalnej Guberni. I w tym wypadku Frank został obarczony odpowiedzialnością za politykę terroru (m.in. budowa gett i masowa eksterminacja Żydów). Wyrok, wydany 1 października 1946 roku, mógł być tylko jeden. Nie pomogła skrucha okazana przez Franka w ostatnich dniach życia. 16 października wykonano wyrok śmierci przez powieszenie. Ostatnie słowa Franka, w drodze na szubienicę, brzmiały: „Chryste, przebacz”.