Kalendaria II wojny światowej – rok 1943

Styczeń 1943

  • 1 stycznia – rozpoczyna się operacja „KE”, której celem jest ewakuacja japońskiego garnizonu Guadalcanal.
  • 8 stycznia – dowództwo Armii Czerwonej składa gen. Paulusowi ofertę honorowej kapitulacji.
  • 10 stycznia – pod Stalingradem rozpoczyna się ofensywa Armii Czerwonej opatrzona kryptonimem „Pierścień”.
  • 12 stycznia – Armia Czerwona rozpoczyna uderzenie w celu odblokowania Leningradu.
  • 13 stycznia – obrona japońska na Guadalcanal zostaje przełamana przez wojska amerykańskie. Hitler ogłasza plan wojny totalnej.
  • 14 stycznia – Churchill i Roosevelt rozpoczynają konferencję w Casablance.
  • 23 stycznia – wojska feldmarszałka Rommla ewakuują się z Trypolisu i przechodzą do obrony na terenie Tunezji.
  • 24 stycznia – kończy się konferencja w Casablance.
  • 27 stycznia – amerykańskie lotnictwo dokonuje nalotu na Niemcy podczas dnia.
  • 30 stycznia – generał Paulus zostaje mianowany przez Hitlera feldmarszałkiem. Przywódca Niemiec liczy na to, iż wojskowy popełni samobójstwo w obliczu wzięcia do niewoli sowieckiej.
  • 31 stycznia – feldmarszałek Paulus, mimo nominacji, decyduje się na kapitulację i poddaje swoich żołnierzy w stalingradzkim kotle.

Luty 1943

  • 2 lutego – ustaje opór ostatnich niemieckich jednostek zgromadzonych w stalingradzkim kotle. Amerykanie na Wyspach Salomona opanowują Tassafaronga.
  • 4 lutego – w Niemczech ogłoszona zostaje trzydniowa żałoba spowodowana klęską pod Stalingradem.
  • 8 lutego – Japończycy kończą ewakuację garnizonu Guadalcanal, wywożąc w sumie ponad 13 tys. żołnierzy.
  • 9 lutego – Amerykanie opanowują całą wyspę Guadalcanal.
  • 14 lutego – jednostki niemieckie i włoskie rozpoczynają kontruderzenie w Afryce Północnej, które dało początek bitwie o przełęcz Kasserine.
  • 18 lutego – amerykańska marynarka ostrzeliwuje japońskie pozycje na wyspie Attu na Aleutach.
  • 25 lutego – jednostki niemieckie i włoskie przegrywają bitwę pod Kasserine.
  • 28 lutego – norweski ruch oporu wysadza w powietrze niemieckie maszyny do produkcji ciężkiej wody.

Marzec 1943

  • 2-4 marca – na Morzu Bismarcka dochodzi do starcia powietrzno-morskiego między eskadrami japońską i amerykańską. Zwycięstwo po stronie Stanów Zjednoczonych.
  • 9 marca – z powodu kłopotów ze zdrowiem Rommel opuszcza Afrykę i oddaje dowództwo gen. von Arnimowi.
  • 10 marca – Rommel zwraca się z prośbą do Hitlera odnośnie ratowania jednostek niemieckich z Afryki Północnej. Przywódca Rzeszy odmawia.
  • 14 marca – Charków ponownie w rękach niemieckich żołnierzy.
  • 26 marca – Polskie Podziemie przeprowadza akcję pod Arsenałem. W tym samym czasie na Pacyfiku rozgrywa się bitwa koło Wysp Komandorskich zakończona wycofaniem eskadry japońskiej.
  • 29 marca – Niemcy rozpoczynają ekshumowanie zwłok zgromadzonych w rejonie Katynia.

Kwiecień 1943

  • 6 kwietnia – spotkanie Mussolini-Hitler na terenie Austrii.
  • 12 kwietnia – do wiadomości publicznej zostają podane informacje o odkryciu przez Niemców masowych grobów polskich oficerów pod Katyniem.
  • 16 kwietnia – dzięki złamaniu japońskiego kodu Amerykanom udało się ustalić trasę przelotu samolotu z adm. Yamamoto na pokładzie.
  • 18 kwietnia – adm. Yamamoto zostaje zabity. Samolot, którym podróżował, zestrzeliły amerykańskie myśliwce.
  • 19 kwietnia – w likwidowanym przez Niemców getcie dla ludności żydowskiej w Warszawie wybucha powstanie.
  • 25 kwietnia – zerwanie stosunków polsko-sowieckich przez stronę radziecką.

Maj 1943

  • 7 maja – w Sielcach nad Oką rozpoczyna się formowanie 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, zalążka Ludowego Wojska Polskiego. Wojska alianckie wkraczają do Tunisu.
  • 8 maja – wygasa powstanie w getcie warszawskim, zakończone klęską bojowników.
  • 11 maja – Amerykanie przystępują do lądowania na wyspie Attu.
  • 13 maja – koniec wojny w Afryce Północnej – kapitulują oddziały włosko-niemieckie.
  • 17 maja – Japończycy wycofują się do górskich terenów na Attu.
  • 26 maja – Japończycy rozpoczynają ewakuację garnizonu z Kiska.
  • 29 maja – zbiorowy atak samobójczy żołnierzy japońskich na Attu.
  • 30 maja – Amerykanie opanowują Attu.

Czerwiec 1943

  • 11 czerwca – Brytyjczycy zajmują włoską wyspę Pantalleria leżącą na Morzu Śródziemnym.
  • 12 czerwca – dzień po zajęciu Pantallerii Brytyjczycy wkraczają na wyspę Lampedusa.
  • 13 czerwca – kolejna z włoskich wysp zajęta przez brytyjskich żołnierzy – tym razem Linosa.
  • 20 czerwca – gen. Auchinleck zostaje dowódcą sił brytyjskich w Indiach.
  • 21 czerwca – alianci lądują na przylądku Segi na Nowej Gwinei.
  • 30 czerwca – w Warszawie Niemcy dokonują aresztowania komendanta Armii KrajowejStefana „Grota” Roweckiego. Trwają kolejne desanty aliantów na Nowej Gwinei.

Lipiec 1943

  • 4 lipca – w katastrofie lotniczej w Gibraltarze ginie Naczelny Wódz i premier Polskiego Rządu na Emigracji gen. Władysław Sikorski.
  • 5 lipca – rozpoczyna się bitwa na łuku kurskim. Uderzenie niemieckie opatrzone jest kryptonimem „Cytadela”. W okupowanej Polsce tworzy się Kierownictwo Walki Podziemnej.
  • 6 lipca – japońskie i amerykańskie eskadry staczają bój morski w Zatoce Kula.
  • 10 lipca – alianci rozpoczynają lądowanie na Sycylii opatrzone kryptonimem „Husky”.
  • 12 lipca – na łuku kurskim Armia Czerwona przechodzi do kontrofensywy.
  • 13 lipca – jednostki niemieckie przegrywają bitwę na łuku kurskim, która przeszła do historii jako największe starcie pancerne w dziejach wojskowości. Na Pacyfiku Amerykanie przegrywają niewielkie starcie morskie pod Kolombangara.
  • 17 lipca – w miejsce pochwyconego przez Niemców gen. Roweckiego komendantem Armii Krajowej wyznaczony zostaje gen. Tadeusz „Bór” Komorowski.
  • 22 lipca – alianci zajmują Palermo.
  • 24 lipca – zbiera się w Rzymie Wielka Rada Faszystowska.
  • 25 lipca – Benito Mussolini zostaje pozbawiony władzy i aresztowany.
  • 28 lipca – japońska marynarka wojenna ewakuuje garnizon Kiska.

Sierpień 1943

  • 3 sierpnia – po wygranej bitwie na łuku kurskim Armia Czerwona przechodzi w tym rejonie do kontrofensywy.
  • 5 sierpnia – kończy się długotrwały bój o lotnisko Munda na Nowej Gwinei – Amerykanie zajmują ten rejon.
  • 6 sierpnia – amerykańska flota zadaje duże straty japońskim niszczycielom podczas starcia w Zatoce Vella.
  • 14-24 sierpnia – konferencja Roosevelta i Churchilla w Quebec.
  • 17 sierpnia – zakończenie ewakuacji wojsk włosko-niemieckich z Sycylii. Wojska amerykańskie opanowują Messynę.
  • 18 sierpnia – ciężki nalot alianckich bombowców na niemiecki ośrodek badawczy w Peenemünde.
  • 20 sierpnia – podczas jednej z akcji bojowych umiera Tadeusz Zawadzki ps. „Zośka”.
  • 22 sierpnia – niemieccy żołnierze opuszczają Charków.

Wrzesień 1943

  • 3 września – rząd premiera Badoglio podpisuje tajne zawieszenie broni z aliantami. Brytyjczycy rozpoczynają forsowanie Cieśniny Messyńskiej.
  • 8-9 września – do wiadomości publicznej zostaje podany fakt zawieszenia broni.
  • 9 września – alianci rozpoczynają operację desantową pod Salerno. Sprzymierzeni zajmują Tarent.
  • 10 września – niemieckie jednostki wkraczają do Rzymu i rozpoczynają okupację miasta.
  • 12 września – komandosi dowodzeni przez Otto Skorzenego uwalniają Benito Mussoliniego.
  • 15 września – Mussolini proklamuje utworzenie Republiki Socjalnej złożonej z ziem północnej części Włoch.
  • 19 września – niemieccy żołnierze opuszczają okupowaną Sardynię.
  • 20 września – jednostki sowieckie, w wyniku prowadzonej ofensywy, osiągają linię Dniepru.
  • 22 września – żołnierze Armii Czerwonej przekraczają Dniepr. Brytyjskie miniaturowe łodzie podwodne dokonują uszkodzenia niemieckiego pancernika „Tirpitz”.

Październik 1943

  • 1 października – żołnierze amerykańscy wkraczają do Neapolu.
  • 3 października – japońscy żołnierze w dużej liczbie zostają ewakuowani z Kolombangara. Armia Czerwona opanowuje Hiumę.
  • 6 października – Japończycy ewakuują się z Vella Lavella. Dochodzi tam do bitwy morskiej, z której zwycięsko wychodzi eskadra japońska.
  • 8-9 października – Armia Czerwona opanowuje Półwysep Kubań. Wyzwolony zostaje cały Kaukaz.
  • 12 października – rozpoczyna się bitwa pod Lenino, w której bierze udział 1. Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki.
  • 13 października – rząd Pietro Badoglio wypowiada wojnę Niemcom. Polacy zostają wycofani spod Lenino, ponosząc bardzo duże straty.
  • 19 października – silny nalot alianckiego lotnictwa na Hanover.
  • 28 października – koniec ewakuacji japońskiego garnizonu Kolombangara.

Listopad 1943

  • 1-2 listopada – Amerykanie lądują w Zatoce Cesarzowej Augusty na Bougainville. Dochodzi tam do bitwy morskiej z japońską eskadrą, którą zwycięża flota Stanów Zjednoczonych.
  • 5 listopada – potężny nalot amerykańskiego lotnictwa na japońską bazę w Rabaul, w wyniku którego zatopionych lub uszkodzonych zostaje sześć japońskich okrętów.
  • 6 listopada – Armia Czerwona wkracza do Kijowa.
  • 20 listopada – Amerykanie rozpoczynają lądowania na Wyspach Gilberta.
  • 22-23 listopada – opanowane przez Amerykanów zostają Tarawa, Betio i Makin.
  • 28 listopada – rozpoczyna się konferencja w Teheranie – pierwsze ze spotkań Wielkiej Trójki.

Grudzień 1943

  • 2 grudnia – kończy się konferencja Wielkiej Trójki w Teheranie.
  • 3 grudnia – rozpoczynają się walki o grzbiet Monte Cassino.
  • 14 grudnia – rusza kolejna ofensywa Armii Czerwonej.
  • 24 grudnia – rusza ofensywa 1. Frontu Ukraińskiego.
  • 26 grudnia – podczas bitwy morskiej na Atlantyku z eskadrą brytyjską Niemcy tracą pancernik „Scharnhorst”.
  • 31 grudnia – utworzona zostaje Krajowa Rada Narodowa kierowana przez polskich komunistów. Armia Czerwona opanowuje Żytomierz.