Konferencja w Casablance i konferencje kairskie

Przedstawiciele mocarstw alianckich trzykrotnie spotykali się na konferencjach organizowanych w Afryce Północnej. Omawiano tam kluczowe sprawy, a dyskusje przyczyniły się do ustalenia powojennego ładu wypracowanego przez polityków Wielkiej Trójki.

Casablanca

Do pierwszego spotkania doszło w dniach 14-24 stycznia 1943 roku w Casablance. Na konferencję przybyli m.in. premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill oraz prezydent USA Franklin Delano Roosevelt. W konferencji uczestniczyli również przedstawiciele Wolnej Francji gen. Charles de Gaulle i gen. Henri Giraud. Najważniejszym osiągnięciem debaty było wypracowanie formuły bezwarunkowej kapitulacji w stosunku do państw koalicji faszystowskiej. Przywódcy Wielkiej Brytanii i USA dyskutowali również formułę walki na froncie europejskim. Brytyjczycy naciskali na projekt lądowania w Europie Południowej, forsując kierunek włoski i bałkański. Amerykanie skłaniali się ku koncepcji lądowania na wybrzeżach francuskich, co pozwoliłoby na otwarcie tzw. drugiego frontu i maksymalne odciążenie wojsk sowieckich walczących na froncie wschodnim. W opinii Amerykanów zakończenie wojny przez Związek Radziecki umożliwiłoby sojusznikowi wzmocnienie sił amerykańskich w walce przeciwko Japonii na froncie pacyficznym. Dodatkowo, przy udziale przedstawicieli Wolnej Francji, dyskutowano kwestie przywództwa państwa francuskiego. Alianci skłaniali się ku poparciu gen. Charlesa de Gaulle’a.

Kair

W dniach 22-26 listopada 1943 roku odbyła się pierwsza konferencja kairska, na którą przybyli Churchill, Roosevelt oraz przywódca Republiki Chińskiej Czang Kaj-szek. Obecność Chińczyka była podyktowana koncentracją aliantów na wydarzeniach wojny na Pacyfiku. W konsekwencji dyskutowano głównie sprawy odebrania Japonii wojennych zdobyczy terytorialnych, kwestie kapitulacji cesarstwa, odtworzenia Chin oraz utworzenia niepodległego państwa koreańskiego.

Uzupełnieniem dla listopadowego spotkania była druga konferencja kairska, która odbyła się w dniach 4-6 grudnia 1943 roku. W spotkaniu obok przywódców Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych wziął udział prezydent Turcji Ismet Inönü. Mimo deklaracji wsparcia koalicji alianckiej postawa Turków do końca wojny była niepewna. Ostatecznie państwo zachowało neutralność obiecaną przez prezydenta na spotkaniu w stolicy Egiptu.

Zdjęcie tytułowe: Konferencja w Casablance. Zdjęcie za: https://ct24.ceskatelevize.cz/archiv/1465635-konference-v-casablance-odlozila-invazi-do-francie-az-na-podzim.