Leon Pasternak „Oka”

Szumi dokoła las,
czy to jawa, czy sen?
Co ci przypomina,
co ci przypomina
widok znajomy ten?

Żółty wiślany piach,
wioski słomiany dach,
płynie, płynie Oka,
jak Wisła szeroka,
jak Wisła głęboka.

Szumi, hej, szumi las,
gdzieżeś rzuciła nas?
Dolo, dolo nasza,
hej, dolo tułacza,
gdzieżeś rzuciła nas?

Był już niejeden las,
wiele przeszliśmy rzek,
ale najpiękniejszy,
ale najpiękniejszy
jest naszej Wisły brzeg.

Skrwawiony Wisły brzeg…
jak to męczy, boli,
żal nam serce ścisnął,
Wisło, nasza Wisło
w niemieckiej niewoli.

Piękny jest Wisły brzeg,
piękny jest Oki brzeg,
jak szarża ułańska,
od Wisły, do Gdańska
pójdziemy, dojdziemy.


O ile dzisiaj wspominamy przede wszystkim pieśni tworzone przez żołnierzy Polskiego Podziemia, o tyle nie można odmówić artystycznej płodności żołnierzom związanym z Ludowym Wojskiem Polskiem. Leon Pasternak był członkiem 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, która położyła podwaliny pod Armię Polską w ZSRR, która następnie brała udział w wyzwalaniu ziem polskich. „Oka” to oczywiste odwołanie do historii jednostki Pasternaka. W okresie PRL-u niemal każde dziecko wiedziało, że kościuszkowcy formowali się nad rzeką Oką. „Oka jak Wisła szeroka” – te słowa są chyba najsłynniejszym porównaniem dwóch rzek w historii polskiej literatury patriotycznej. Jej powstanie datuje się na lipiec 1943 roku. Pasternak przebywał wtedy w obozie żołnierskim w Sielcach. Słowa napisano do melodii „Szumią Oleandry” autorstwa Stefana Turskiego.